BGK jako bank rozwoju bardzo chętnie wchodzi w konsorcja z bankami komercyjnymi i spółdzielczymi w celu finansowania dużych przedsięwzięć. Jak to wygląda w waszym regionie?
W każdym województwie, również w regionie podlaskim, jesteśmy centrum kompetencji dla biznesu, służymy doradztwem sektorowym i pomocą w doborze najbardziej efektywnych instrumentów finansowych i instrumentów wsparcia. Nie jesteśmy konkurencją dla banków komercyjnych, tylko uzupełniamy system bankowy, wypełniając lukę rynkową. Jesteśmy partnerem finansowym, aktywnie wspierającym przedsiębiorczość i efektywne wykorzystywanie programów rozwojowych. Inicjujemy i uczestniczymy we współpracy między biznesem, sektorem publicznym i instytucjami finansowymi. Przykładem takiej współpracy są np. realizowane w konsorcjum duże inwestycje w Suwalskiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej.
Czy te inwestycje wpisują się w strategię rozwoju regionu?
Wśród 16 województw to Podlasie ma najwięcej terenów objętych ochroną w formie parków narodowych i siecią Natura 2000, mamy duży udział lasów w powierzchni regionu i najniższą w kraju gęstość zaludnienia. Mówię o tym nie bez przyczyny, bo patrząc na dane statystyczne – udział w PKB kraju, dochody województw czy też liczbę średnich i dużych przedsiębiorstw oraz liczbę firm z udziałem kapitału zagranicznego, Podlasie zajmuje jedno z ostatnich miejsc w rankingach. Należy do najmniej atrakcyjnych inwestycyjnie polskich regionów, co nie oznacza, że nie ma przed sobą perspektyw rozwojowych. Zbudowaliśmy jako region konkurencyjność w branży rolno-spożywczej. Dominuje tu przetwórstwo spożywcze, produkcja maszyn i urządzeń, produkcja tkanin oraz drewna i wyrobów z drewna. Niewątpliwie dużą szansą dla regionu podlaskiego jest położenie przygraniczne, które stwarza dobre możliwości nawiązywania kontaktów gospodarczych, rozwijania eksportu.
Jakie działania podejmuje samorząd, aby wspierać rozwój Podlasia? Czy bank w nich aktywnie uczestniczy?
W województwie podlaskim są setki przykładów pozytywnego zaangażowania BGK, wynika to z dobrej współpracy z samorządami lokalnymi. Dzięki naszemu wsparciu rewitalizowane są miasta i miasteczka w regionie, powstają nowe drogi, realizowanych jest wiele potrzebnych na Podlasiu inwestycji. Finansujemy transport, mieszkalnictwo, system ochrony zdrowia, ciepłownictwo i szereg innych.
Zawarliśmy np. umowę z zarządem województwa podlaskiego, z której realizowany jest projekt Przedsiębiorcze podlaskie, jego budżet opiewa na ponad 257 mln zł. Z tych pieniędzy korzystają mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe oraz osoby bezrobotne, poszukujące pracy i nieaktywne zawodowo.
Kolejnym przykładem jest projekt Przedsiębiorcza Polska Wschodnia – Turystyka, finansowany ze środków Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju. Wsparcie w formie pożyczek oferujemy poprzez wybrane przez nas instytucje. Pożyczki są udzielane firmom z branży turystycznej i okołoturystycznej na budowę hoteli, restauracji, infrastruktury rekreacyjno-sportowej i uzdrowiskowej, tworzenie parków tematycznych czy produkcję i sprzedaż ekologicznej żywności, produktów regionalnych i tradycyjnych.
Wsparcie dla biznesu jest dużo szersze.
BGK pomaga rozwijać się każdej firmie, od start-upów po największe przedsiębiorstwa. Jesteśmy aktywnym partnerem finansowym dla lokalnych przedsiębiorców. Finansujemy projekty eksportowe oraz ekspansję zagraniczną polskich firm, a wraz z innymi instytucjami rozwoju wspieramy działalność rodzimych firm na zagranicznych rynkach. Budujemy polską markę. To, co nas wyróżnia, to wspieranie rodzimych przedsiębiorców na rynkach o podwyższonym ryzyku, co możemy robić dzięki ogromnemu doświadczeniu w finansowaniu projektów na sześciu kontynentach.
W skali całego kraju w BGK największą popularnością cieszą się gwarancje de minimis, jak to wygląda w państwa regionie?
Gwarancje de minimis ułatwiają firmom otrzymanie kredytu obrotowego lub inwestycyjnego. Dotychczas skorzystało z nich już niemal 144 tys. polskich przedsiębiorców. Bank udzielił ponad 55 mld zł gwarancji, a wartość zabezpieczonych nimi kredytów przekroczyła 99 mld zł. Ta popularność nie dziwi, bo produkt jest idealnie dopasowany do potrzeb sektora MSP, udzielany na prostych i przejrzystych zasadach. Z drugiej strony, z badania przeprowadzonego przez BGK wynika, że aż 54 proc. przedsiębiorstw miałoby ograniczony dostęp do finansowania, gdyby nie uczestniczyły w programie gwarancji de minimis: co trzecia firma w ogóle nie otrzymałaby kredytu, a co piąta otrzymałaby go, ale na gorszych warunkach.
Udzielacie też prostych kredytów obrotowych i inwestycyjnych…
…i to na długie okresy. Możemy to robić sami albo we współpracy z bankami komercyjnymi i spółdzielczymi. Nie konkurujemy z nimi, lecz wypełniamy lukę, której banki komercyjne nie chcą bądź nie mogą wypełnić.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Na jakie wsparcie mogą liczyć firmy z sektora MSP
Gwarancje kredytowe
– „Program gwarancji de minimis” działa od wiosny 2013 r. Program ma na celu ułatwienie dostępu do finansowania firmom sektora MSP. Gwarancja jest zabezpieczeniem spłaty kredytu obrotowego lub inwestycyjnego. Termin „de minimis” oznacza rodzaj pomocy publicznej, której państwo może udzielać przedsiębiorcom bez zgody Komisji Europejskiej. Jej łączna wartość nie może przekroczyć w ciągu trzech lat 200 tys. euro (lub 100 tys. euro, jeśli beneficjentem jest firma transportowa). Jednorazowo wartość gwarancji nie może przekroczyć 3,5 mln zł i 60 proc. udzielanego kredytu. Maksymalny okres gwarantowania wynosi 99 miesięcy. Prowizja wynosi 0,5 proc. wartości gwarancji rocznie.
– Zabezpieczenie finansowane z unijnego programu COSME. To gwarancja, którą można zabezpieczyć nawet 80 proc. zaciąganego kredytu na maksymalnie 99 miesięcy. Limity kwotowe są jednak niższe niż w de minimis, bo kwota kredytu nie może przekroczyć 600 tys. zł, a prowizja wynosi 1 proc. rocznie.
– Gwarancja Biznesmax – to produkt dla tych małych i średnich firm, które kredytem finansują badania i rozwój lub spełniają jedno z 15 kryteriów podmiotowych, definiujących przedsiębiorcę innowacyjnego. Gwarancja jest bezpłatna, a maksymalna kwota to 2,5 mln euro. Okres jej trwania może wynosić nawet 20 lat. Zabezpieczyć można do 80 proc. kredytu.
Wspieranie innowacji
– Premia technologiczna z BGK na spłatę części kredytu finansującego inwestycję technologiczną, udzielonego przez bank komercyjny. Aby starać się o premię, trzeba m.in. prowadzić działalność na terenie Polski i wypełniać definicję mikro-, małego lub średniego przedsiębiorcy. Maksymalna wysokość premii to 6 mln zł. Aby uzyskać pomoc, kredyt musi finansować inwestycję na wdrożenie nowej – nabytej lub własnej – technologii w postaci prawa własności przemysłowej, wyników badań przemysłowych, wyników prac rozwojowych lub nieopatentowanej wiedzy technicznej. Środki własne przedsiębiorcy przeznaczone na przedsięwzięcie muszą stanowić co najmniej jedną czwartą jego kosztów.
W sumie w latach 2014–2020 do wydania na ten cel jest ponad 472 mln euro.
– Niskooprocentowane pożyczki dla przedsiębiorstw z branży telekomunikacyjnej, udzielane z unijnego Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa. Cel: upowszechnianie szerokopasmowego internetu. Wartość jednej pożyczki może wynieść od 20 tys. zł do 10 mln zł. Pieniądze można pożyczyć nawet na 15 lat. Dostępna pula to niemal 700 mln zł.
Pożyczki dla mikro–, małych i średnich firm
– Przedsiębiorcza Polska Wschodnia – Turystyka. W tym projekcie firmy mogą liczyć na pożyczki do 500 tys. zł, o ile działają w branży turystycznej, a inwestycję prowadzą w jednym z pięciu województw Polski Wschodniej. Pożyczek udzielają współpracujące z BGK instytucje finansowe na okres 5 lub 7 lat i można liczyć na półroczną karencję w spłacie. Oprocentowanie jest niższe od rynkowego – poniżej 2 proc., a dla firm działających mniej niż 2 lata na rynku oraz miejsc posiadających status miejsca przyjaznego rowerzystom (MPR) oprocentowanie wynosi poniżej 1 proc. i dodatkowo nie trzeba wnosić wkładu własnego. Pożyczka powinna być przeznaczona przede wszystkim na inwestycje związane z turystyką.
– Pierwszy biznes – wsparcie w starcie. Z tego ogólnopolskiego programu wybrane przez BGK instytucje finansowe udzielają dwóch rodzajów pożyczek. Maksymalny pułap niskooprocentowanej pożyczki dla osób fizycznych to 20-krotność przeciętnego wynagrodzenia w kraju (od 1 grudnia 2018 r. – 91 604 zł). Maksymalny okres spłaty pożyczki to 7 lat, oprocentowanie wynosi 0,44 proc. rocznie, można też starać się o roczną karencję w spłacie kapitału.
Drugi typ pożyczki przeznaczony dla działających firm można wykorzystać na tworzenie i wyposażenie nowych miejsc pracy dla osób bezrobotnych. Może to być sześciokrotność przeciętnego wynagrodzenia (od 1 grudnia 2018 r. jest to 27 481 zł), a okres kredytowania wynosi maksymalnie 3 lata. Firmy, które skorzystały z pierwszego produktu i zatrudniły osobę bezrobotną, mogą liczyć na częściowe umorzenie pożyczki.
Pieniądze na ekspansję zagraniczną
– Fundusz Ekspansji Zagranicznej. Zadaniem funduszu jest obejmowanie udziałów lub akcji w zagranicznej spółce zależnej polskiego partnera lub udzielenie zagranicznej spółce pożyczki bez regresu do polskiego partnera. Celem jest współfinansowanie zagranicznych inwestycji polskich przedsiębiorstw. Nie ma sztywno określonych pułapów. Czas inwestycji to zwykle 5–10 lat. Fundusz jest zawsze inwestorem mniejszościowym – pozostawia zarządzanie projektem w rękach polskiego podmiotu i wspiera go na poziomie rady nadzorczej spółki zagranicznej.
– Finansowe Wspieranie Eksportu. Z tego rządowego programu firmy najczęściej korzystają z akredytyw. Rozliczając kontrakty handlowe, zabezpieczają się przed ryzykiem nieotrzymania płatności.
– Gwarancje bankowe. BGK na zlecenie polskiej spółki może, po pozytywnej ocenie jej sytuacji finansowej, wystawiać wszystkie formy gwarancji.
– Kredyt dla nabywcy. BGK udziela go zagranicznemu kontrahentowi na poczet zapłaty za dostarczany przez polskiego eksportera towar (lub usługę).
– Wykup wierzytelności eksportowych od polskiego eksportera. W ten sposób zyskuje on wcześniejszą zapłatę za dostarczony towar, a bank przejmuje rolę wierzyciela i w przypadku braku spłaty w wyznaczonym terminie dochodzi należności od zagranicznej firmy.
