Czy wielki bank rozwoju znajduje klientów w regionie zdominowanym przez przemysł rolno-spożywczy?
Tak. Najczęściej są to średniej wielkości firmy rodzinne aspirujące do stania się firmami krajowymi i mające ambicje sprzedawania swoich produktów w Europie. Modernizują one swój park maszynowy, rozbudowują zakłady czy też lokują się w specjalnych strefach ekonomicznych. To dla nich poważny krok w rozwoju. Potrzebują w związku z tym długoterminowego finansowania nawet na 10–15 lat, które jesteśmy w stanie zapewnić.
Czy jesteście w stanie zaspokoić wszelkie potrzeby?
Pomagamy rozwijać się każdej firmie od start-upów po duże przedsiębiorstwa. Dopasowujemy produkty, które mamy w ofercie do potrzeb klientów. Często „szyjemy” je na miarę – jeśli nie wystarczy typowy kredyt, proponujemy inne rozwiązania, takie jak emisja obligacji czy też wykup wierzytelności. Jako pierwsi w Polsce zorganizowaliśmy np. emisję obligacji przychodowych dla samorządu – 40 mln zł dla miasta Lublina, które posłużyły do sfinansowania budowy pływalni olimpijskiej. Podobnie było w przypadku Związku Komunalnego Gmin Ziemi Lubartowskiej.
Konstruując ofertę dla biznesu, współpracujemy również z bankami komercyjnymi i spółdzielczymi. Nie konkurujemy, lecz wypełniamy lukę, której banki komercyjne nie chcą bądź nie mogą wypełnić. W ten sposób wspólnie tworzymy ekosystem instytucji finansowych dla rozwoju przedsiębiorstw.
W większości regionów najpopularniejszy produkt dla MSP to gwarancje de minimis.
Istotnie. Dotychczas skorzystało z nich już ponad 143 tys. przedsiębiorców w całej Polsce. Efekt: ponad 55 mld zł udzielonych gwarancji i 98 mld zł zabezpieczonych nimi kredytów. W naszym regionie 5,3 tys. firm skorzystało z gwarancji o wartości 2 mld zł i dzięki nim uzyskało 3,7 mld zł finansowania.
Polska Wschodnia to miejsce, gdzie w dalszym ciągu wielki nacisk kładzie się na rozwój i rozbudowę począwszy od infrastruktury drogowej po techniczną i komunalną.
Nasz region podejmuje działania, które mają na celu lepsze skomunikowanie Lubelszczyzny z resztą kraju, a w szerszym ujęciu z całą Europą. Jesteśmy jako bank rozwoju inicjatorem Funduszu Trójmorza, który zapewni finansowanie dla ważnych projektów infrastrukturalnych w naszym regionie, takich jak np. trasa Via Carpatia.
To też zapewne przyczyni się do szybszego rozwoju firm…
One na to liczą, dlatego tak szybko zapełniają się specjalne strefy ekonomiczne w Lubartowie, w Chełmie, w Lublinie. Nowe firmy to nowe miejsca pracy, większe przychody dla samorządów, nowe produkty, które podbiją też rynki zagraniczne. To cieszy najbardziej. Wielu naszych klientów ma właśnie ambicje wypłynięcia na szerokie wody – pozyskali finansowanie unijne, ale dla sprawnego ich wykorzystania i realizacji zamierzonych działań potrzebują finansowania pomostowego, uzupełniającego bądź etapowego i w tym pomagamy im właśnie my. W ostatnim czasie zgłosiła się np. do nas firma z branży spożywczej, która postawiła sobie za cel zdobycie drugiego miejsca w kraju, jeśli chodzi o produkcję w swoim segmencie działalności. Jej roczne przychody to ponad 30 mln zł, ale chce się rozwijać i szuka finansowania – udzieliliśmy go i, patrząc, jak nabiera wiatru w żagle, mamy pewność, że wkrótce zamierzony cel osiągnie.
A z jakiej inwestycji, którą współfinansowaliście jest pan najbardziej dumy?
Przed sześcioma laty udzieliliśmy finansowania w wysokości 180 mln zł na budowę Portu Lotniczego Lublin w Świdniku. Ta inwestycja ma swój ciąg dalszy, bo nie tak dawno zapadła decyzja o jego rozbudowie. Tak jak poprzednio, będziemy tę inwestycję finansować, tym razem na poziomie 15 mln zł.
Wspieracie też lokalną służbę zdrowia.
To nie jest łatwe zadanie, ale mamy sprawdzone w innych częściach kraju rozwiązania. Pomagamy szpitalom w zapewnieniu bieżącej płynności oraz ograniczeniu kosztów obsługi zadłużenia. Oferujemy np. kredyt obrotowy w odnawialnej linii dla podmiotów udzielających świadczeń opieki zdrowotnej, którego jedynym zabezpieczeniem jest cesja kontraktu z NFZ. Podejmujemy się również finansowania inwestycyjnego oraz restrukturyzacji zadłużenia, co wymaga dużo więcej pracy i przygotowań.
Wasz region bardzo mocno stawia na turystykę, jaka jest rola BGK w realizacji tej strategii?
Największą rolę w realizacji tego celu odgrywają środki krajowe i unijne. We współpracy z Ministerstwem Inwestycji i Rozwoju oraz pośrednikami finansowymi prowadzimy program ze środków krajowych.
Przedsiębiorcza Polska Wschodnia – Turystyka. Oferujemy pożyczkę dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw, które prowadzą lub planują rozpocząć działalność gospodarczą w branży turystycznej lub okołoturystycznej – kwota pożyczki do 500 tys. zł, okres kredytowania 7 lat. Z przeznaczonej na ten projekt kwoty 20 mln zł nasi partnerzy finansowi udzielili już ponad 60 pożyczek o łącznej wartości ponad 6 mln zł.
Poza środkami resortu inwestycji i rozwoju dystrybuujemy także pożyczki unijne ze środków regionalnych województwa na rozwój sektora MŚP. Mamy programy pobudzające przedsiębiorczość, skierowane do osób niepracujących, które zamierzają rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej w województwie lubelskim.
W sumie z programów unijnych i krajowych, które prowadzimy w regionie, skorzystało już 315 firm na kwotę 160 mln zł. Wciąż mamy dużo środków do dyspozycji, więc jest przestrzeń, aby ta liczba rosła.
Na jakie wsparcie mogą liczyć firmy z sektora MŚP
Gwarancje kredytowe
– „Program gwarancji de minimis” działa od wiosny 2013 r. Ma na celu ułatwienie dostępu do finansowania firmom sektora MŚP. Gwarancja jest zabezpieczeniem spłaty kredytu obrotowego lub inwestycyjnego. Termin „de minimis” oznacza rodzaj pomocy publicznej, której państwo może udzielać przedsiębiorcom bez zgody Komisji Europejskiej. Jej łączna wartość nie może przekroczyć w ciągu 3 lat 200 tys. euro (lub 100 tys. euro, jeśli beneficjentem jest firma transportowa). Jednorazowo wartość gwarancji nie może przekroczyć 3,5 mln zł i 60 proc. udzielanego kredytu. Maksymalny okres gwarantowania wynosi 99 miesięcy. Prowizja wynosi 0,5 proc. wartości gwarancji rocznie.
– Zabezpieczenie finansowane z unijnego programu COSME. To gwarancja, którą można zabezpieczyć nawet 80 proc. zaciąganego kredytu na maksymalnie 99 miesięcy. Limity kwotowe są jednak niższe niż w de minimis, bo kwota kredytu nie może przekroczyć 600 tys. zł, a prowizja wynosi 1 proc. rocznie.
– Gwarancja Biznesmax – to produkt dla tych małych i średnich firm, które kredytem finansują badania i rozwój lub spełniają jedno z 15 kryteriów podmiotowych, definiujących przedsiębiorcę innowacyjnego. Gwarancja jest bezpłatna, a maksymalna kwota to 2,5 mln euro. Okres jej trwania może wynosić nawet 20 lat. Zabezpieczyć można do 80 proc. kredytu.
Wspieranie innowacji
– Premia technologiczna z BGK na spłatę części kredytu finansującego inwestycję technologiczną, udzielonego przez bank komercyjny. Aby starać się o premię, trzeba m.in. prowadzić działalność na terenie Polski i wypełniać definicję mikro-, małego lub średniego przedsiębiorcy. Maksymalna wysokość premii to 6 mln zł. Aby uzyskać pomoc, kredyt musi finansować inwestycję na wdrożenie nowej – nabytej lub własnej – technologii w postaci prawa własności przemysłowej, wyników badań przemysłowych, wyników prac rozwojowych lub nieopatentowanej wiedzy technicznej. Środki własne przedsiębiorcy przeznaczone na przedsięwzięcie muszą stanowić co najmniej jedną czwartą jego kosztów.
W sumie w latach 2014–2020 do wydania na ten cel jest ponad 472 mln euro.
– Nisko oprocentowane pożyczki dla przedsiębiorstw z branży telekomunikacyjnej, udzielane z unijnego Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa. Cel: upowszechnianie szerokopasmowego internetu. Wartość jednej pożyczki może wynieść od 20 tys. zł do 10 mln zł. Pieniądze można pożyczyć nawet na 15 lat. Dostępna pula to niemal 700 mln zł.
Pożyczki dla mikro-, małych i średnich firm
– Przedsiębiorcza Polska Wschodnia – Turystyka. W tym projekcie firmy mogą liczyć na pożyczki do 500 tys. zł, o ile działają w branży turystycznej, a inwestycję prowadzą w jednym z pięciu województw Polski Wschodniej. Pożyczek udzielają współpracujące z BGK instytucje finansowe na okres 5 lub 7 lat i można liczyć na półroczną karencję w spłacie. Oprocentowanie jest niższe od rynkowego – poniżej 2 proc., a dla firm działających mniej niż 2 lata na rynku oraz miejsc posiadających status miejsca przyjaznego rowerzystom (MPR) oprocentowanie wynosi poniżej 1 proc. i dodatkowo nie trzeba wnosić wkładu własnego. Pożyczka powinna być przeznaczona przede wszystkim na inwestycje związane z turystyką.
– Pierwszy biznes– wsparcie w starcie. Z tego ogólnopolskiego programu wybrane przez BGK instytucje finansowe udzielają dwóch rodzajów pożyczek. Maksymalny pu-łap nisko oprocentowanej pożyczki dla osób fizycznych to 20-krotność przeciętnego wynagrodzenia w kraju (od 1 grudnia 2018 r. – 91 604 zł). Maksymalny okres spłaty pożyczki to 7 lat, oprocentowanie wynosi 0,44 proc. rocznie, można też starać się o roczną karencję w spłacie kapitału.
Drugi typ pożyczki przeznaczony dla działających firm można wykorzystać na tworzenie i wyposażenie nowych miejsc pracy dla osób bezrobotnych. Może to być sześciokrotność przeciętnego wynagrodzenia (od 1 grudnia 2018 r. to 27 481 zł), a okres kredytowania wynosi maksymalnie 3 lata. Firmy, które skorzystały z pierwszego pro-duktu i zatrudniły osobę bezrobotną, mogą liczyć na częściowe umorzenie pożyczki.
Pieniądze na ekspansję zagraniczną
– Fundusz Ekspansji Zagranicznej. Zadaniem funduszu jest obejmowanie udziałów lub akcji w zagranicznej spółce zależnej polskiego partnera lub udzielenie zagranicznej spółce pożyczki bez regresu do polskiego partnera. Celem jest współfinansowanie zagranicznych inwestycji polskich przedsiębiorstw. Nie ma sztywno określonych pułapów. Czas inwestycji to zwykle 5–10 lat. Fundusz jest zawsze inwestorem mniejszościowym – pozostawia zarządzanie projektem w rękach polskiego podmiotu i wspiera go na poziomie rady nadzorczej spółki zagranicznej.
– Finansowe Wspieranie Eksportu. Z tego rządowego programu firmy najczęściej korzystają z akredytyw. Rozliczając kontrakty handlowe, zabezpieczają się przed ryzykiem nieotrzymania płatności.
– Gwarancje bankowe. BGK na zlecenie polskiej spółki może, po pozytywnej ocenie jej sytuacji finansowej, wystawiać wszystkie formy gwarancji.
– Kredyt dla nabywcy. BGK udziela go zagranicznemu kontrahentowi na poczet zapłaty za dostarczany przez polskiego eksportera towar (lub usługę).
– Wykup wierzytelności eksportowych od polskiego eksportera. W ten sposób zyskuje on wcześniejszą zapłatę za dostarczony towar, a bank przejmuje rolę wierzyciela i w przypadku braku spłaty w wyznaczonym terminie dochodzi należności od zagranicznej firmy.
