Piotr Waluszewski: Brak kapitału to jeden z najczęściej wskazywanych przez przedsiębiorców powodów wstrzymywania się z niezbędnymi inwestycjami w rozwój firmy

Świętokrzyskie łączy w sobie obszary rolno-sadownicze na południu, tereny przemysłowe na północy, a w to wszystko wplatają się jeszcze uzdrowiska lecznicze. Czy BGK współpracuje z klientami z każdej z tych branż?

Tak, finansujemy działalność inwestorów w każdej z tych dziedzin, co więcej – wspieramy firmy na różnym etapie – od start-upów po duże przedsiębiorstwa. Finansowaliśmy m.in. budowę infrastruktury uzdrowiskowej w Busku-Zdroju. Jeśli chodzi o przemysł ciężki, to w ostatnim czasie udzieliliśmy finansowania o wartości 40 mln zł na budowę nowoczesnej linii technologicznej w fabryce metalurgiczno-odlewniczej, która otrzymała też 10 mln zł dofinansowania ze środków unijnych. Obie te transakcje wpisują się w strategię naszego regionu, stawiającego na branże uzdrowiskowo-medyczną i metalurgiczną. Budowa linii technologicznej to prawdopodobnie największa tego typu inwestycja w województwie w ostatnim czasie.

Czy samorządy też znajdą w banku ofertę dla siebie?

Mamy wiele ciekawych rozwiązań finansowych dla sektora samorządowego, np. emisje obligacji przychodowych, dofinansowanie budownictwa socjalnego i komunalnego, a także klasyczne finansowanie inwestycyjne. Finansowaliśmy np. budowę wielopoziomowego parkingu „Centrum” w Kielcach na pl. Konstytucji 3 Maja, który służy mieszkańcom i turystom. Innym przykładem jest budowa sieci wodno-kanalizacyjnej w gminie Końskie czy budynku siedziby Rejonowego Przedsiębiorstwa Zieleni i Usług Komunalnych w Kielcach. Udzielamy finansowania, które umożliwia realizację inwestycji przyczyniających się do poprawy warunków codziennego życia i funkcjonowania mieszkańców regionu. Naszym zaangażowaniem wpływamy także na zrównoważony rozwój regionów.

Jakie są największe wyzwania dla banku w takim regionie jak Świętokrzyskie?

Dużym wyzwaniem w naszym województwie jest zwiększenie poziomu inwestycji, który jest niski i wynosi zaledwie 1,8 proc. w skali kraju. W zestawieniu z małą dynamiką nakładów inwestycyjnych firm i niewielkim udziałem w krajowym PKB podniesienie wskaźnika poziomu inwestycji jest niezwykle trudne. Przedsiębiorcy wskazują brak kapitału jako jeden z najczęstszych powodów wstrzymywania się z niezbędnymi inwestycjami, dlatego…

…rolą banku jest ten kapitał zapewnić.

Podejmujemy się tego, czego nie robią banki komercyjne – finansujemy przedsięwzięcia obliczone na bardzo długi okres inwestycyjny – 15 i więcej lat. Wypełniamy w ten sposób lukę finansową na rynku, a często też łączymy finansowanie we współpracy z innymi bankami w postaci konsorcjów. Przedsięwzięcia długofalowe to np. budowa hotelu albo infrastruktury. Sfinansowaliśmy np. budowę hali produkcyjnej pod Morawicą w specjalnej strefie ekonomicznej.

W skali całego kraju największą popularnością cieszą się gwarancje de minimis, jak to wygląda w państwa regionie?

Gwarancje de minimis ułatwiają firmom otrzymanie kredytu obrotowego lub inwestycyjnego. Dotychczas w regionie skorzystało z nich 3,5 tys. firm, pozyskując dzięki nim kredyty w bankach komercyjnych o wartości 2,5 mld zł. W skali całego kraju po ten instrument sięgnęło 143 tys. polskich przedsiębiorców. Bank udzielił ponad 55 mld zł gwarancji, a wartość zabezpieczonych nimi kredytów przekroczyła 98 mld zł. Tak duże zainteresowanie to efekt dopasowania do potrzeb sektora MŚP oraz prostych i przejrzystych zasad udzielania wsparcia. Z badania przeprowadzonego przez BGK wynika, że aż 54 proc. przedsiębiorstw miałoby ograniczony dostęp do finansowania, gdyby nie uczestniczyły w programie gwarancji de minimis.

Czy jakieś nietypowe przedsięwzięcia były waszym udziałem?

Ciekawą inwestycją, którą sfinansujemy, jest też budowa farmy wertykalnej, w której uprawy będą się odbywać na 10 piętrach. Zupełnie innym przedsięwzięciem, ale też godnym uwagi, jest budowa zakładu opieki dla osób starszych pod Staszowem, której sfinansowania także się podjęliśmy, oraz rozbudowa szpitala w Staszowie.

Z jakimi problemami najczęściej przychodzą do banku inwestorzy?

Najczęstszym wyzwaniem jest sfinansowanie zakupu nowoczesnych technologii, do których firmy pragną wprowadzić własne modyfikacje. Każdemu klientowi staramy się pomóc, mamy produkty i instrumenty finansowe dopasowane do różnorodnych potrzeb biznesu. Rozmawiamy z klientem, analizujemy jego potrzeby i proponujemy najlepsze rozwiązania dostępne w danej chwili, które umożliwią rozwój jego firmy. Może to być kredyt, gwarancja czy np. wejście kapitałowe. Mogą to być produkty oferowane przez inne instytucje rozwoju, z którymi współpracujemy. Dystrybuujemy we współpracy z partnerami finansowymi środki unijne także na rozwój innowacyjności. Wiele zależy od otwartości samych przedsiębiorców. Dosyć często pojawiają się również pytania firm dotyczące możliwości udzielenia wsparcia w eksporcie lub ekspansji zagranicznej. Tutaj też mamy rozwiązania – akredytywy, gwarancje – które cieszą się dużą popularnością wśród firm eksportujących swoje towary – szczególnie na rynki podwyższonego ryzyka – na Ukrainę, Białoruś, do krajów Afryki, Ameryki Południowej czy na Bliski Wschód.

Czy działalność BGK różni się od tego, co robią banki komercyjne?

Liczba i różnorodność programów oraz projektów prowadzonych, współprowadzonych czy po prostu wspieranych przez Bank Gospodarstwa Krajowego powoduje, że odgrywamy bardzo ważną rolę w rozwoju polskiego biznesu. Jesteśmy wiarygodnym partnerem, bo stoi za nami autorytet państwa; jesteśmy elastyczni, ponieważ naszą misją jest wspieranie rozwoju społecznego i gospodarczego przy użyciu rozmaitych finansowych narzędzi; jesteśmy otwarci na propozycje, gdyż nie boimy się projektów innowacyjnych, wizjonerskich, a czasami nawet trochę ryzykownych, jeśli tylko są one poparte rzetelną argumentacją i profesjonalnym działaniem twórców pomysłu. Zapraszamy do współpracy także banki komercyjne i spółdzielcze, z którymi razem możemy wspierać ciekawe projekty.

ELG

===

Na jakie wsparcie mogą liczyć firmy z sektora MŚP

Gwarancje kredytowe

„Program gwarancji de minimis” działa od wiosny 2013 r. Ma na celu ułatwienie dostępu do finansowania firmom sektora MŚP. Gwarancja jest zabezpieczeniem spłaty kredytu obrotowego lub inwestycyjnego. Termin „de minimis” oznacza rodzaj pomocy publicznej, której państwo może udzielać przedsiębiorcom bez zgody Komisji Europejskiej. Jej łączna wartość nie może przekroczyć w ciągu 3 lat 200 tys. euro (lub 100 tys. euro, jeśli beneficjentem jest firma transportowa). Jednorazowo wartość gwarancji nie może przekroczyć 3,5 mln zł i 60 proc. udzielanego kredytu. Maksymalny okres gwarantowania wynosi 99 miesięcy. Prowizja wynosi 0,5 proc. wartości gwarancji rocznie.
Zabezpieczenie finansowane z unijnego programu COSME. To gwarancja, którą można zabezpieczyć nawet 80 proc. zaciąganego kredytu na maksymalnie 99 miesięcy. Limity kwotowe są jednak niższe niż w de minimis, bo kwota kredytu nie może przekroczyć 600 tys. zł, a prowizja wynosi 1 proc. rocznie.
Gwarancja Biznesmax – to produkt dla tych małych i średnich firm, które kredytem finansują badania i rozwój lub spełniają jedno z 15 kryteriów podmiotowych, definiujących przedsiębiorcę innowacyjnego. Gwarancja jest bezpłatna, a maksymalna kwota to 2,5 mln euro. Okres jej trwania może wynosić nawet 20 lat. Zabezpieczyć można do 80 proc. kredytu.

Wspieranie innowacji

Premia technologiczna z BGK na spłatę części kredytu finansującego inwestycję technologiczną, udzielonego przez bank komercyjny. Aby starać się o premię, trzeba m.in. prowadzić działalność na terenie Polski i spełniać definicję mikro-, małego lub średniego przedsiębiorcy. Maksymalna wysokość premii to 6 mln zł. Aby uzyskać pomoc, kredyt musi finansować inwestycję na wdrożenie nowej – nabytej lub własnej – technologii w postaci prawa własności przemysłowej, wyników badań przemysłowych, wyników prac rozwojowych lub nieopatentowanej wiedzy technicznej. Środki własne przedsiębiorcy przeznaczone na przedsięwzięcie muszą stanowić co najmniej jedną czwartą jego kosztów. W sumie w latach 2014–2020 do wydania na ten cel jest ponad 472 mln euro.
Nisko oprocentowane pożyczki dla przedsiębiorstw z branży telekomunikacyjnej, udzielane z unijnego Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa. Cel: upowszechnianie szerokopasmowego internetu. Wartość jednej pożyczki może wynieść od 20 tys. zł do 10 mln zł. Pieniądze można pożyczyć nawet na 15 lat. Dostępna pula to niemal 700 mln zł.

Pożyczki dla mikro-, małych i średnich firm

Przedsiębiorcza Polska Wschodnia – Turystyka. W tym projekcie firmy mogą liczyć na pożyczki do 500 tys. zł, o ile działają w branży turystycznej, a inwestycję prowadzą w jednym z pięciu województw Polski Wschodniej. Pożyczek udzielają współpracujące z BGK instytucje finansowe na okres 5 lub 7 lat i można liczyć na półroczną karencję w spłacie. Oprocentowanie jest niższe od rynkowego – poniżej 2 proc., a dla firm działających mniej niż 2 lata na rynku oraz miejsc posiadających status miejsca przyjaznego rowerzystom (MPR) oprocentowanie wynosi poniżej 1 proc. i dodatkowo nie trzeba wnosić wkładu własnego. Pożyczka powinna być przeznaczona przede wszystkim na inwestycje związane z turystyką.
Pierwszy biznes – wsparcie w starcie. Z tego ogólnopolskiego programu wybrane przez BGK instytucje finansowe udzielają dwóch rodzajów pożyczek. Maksymalny pułap nisko oprocentowanej pożyczki dla osób fizycznych to 20-krotność przeciętnego wynagrodzenia w kraju (od 1 grudnia 2018 r. – 91 604 zł). Maksymalny okres spłaty pożyczki to 7 lat, oprocentowanie wynosi 0,44 proc. rocznie, można też starać się o roczną karencję w spłacie kapitału.
Drugi typ pożyczki przeznaczony dla działających firm można wykorzystać na tworzenie i wyposażenie nowych miejsc pracy dla osób bezrobotnych. Może to być sześciokrotność przeciętnego wynagrodzenia (od 1 grudnia 2018 r. to 27 481 zł), a okres kredytowania wynosi maksymalnie 3 lata. Firmy, które skorzystały z pierwszego produktu i zatrudniły osobę bezrobotną, mogą liczyć na częściowe umorzenie pożyczki.

Pieniądze na ekspansję zagraniczną

Fundusz Ekspansji Zagranicznej. Zadaniem funduszu jest obejmowanie udziałów lub akcji w zagranicznej spółce zależnej polskiego partnera lub udzielenie zagranicznej spółce pożyczki bez regresu do polskiego partnera. Celem jest współfinansowanie zagranicznych inwestycji polskich przedsiębiorstw. Nie ma sztywno określonych pułapów. Czas inwestycji to zwykle 5–10 lat. Fundusz jest zawsze inwestorem mniejszościowym – pozostawia zarządzanie projektem w rękach polskiego podmiotu i wspiera go na poziomie rady nadzorczej spółki zagranicznej.
Finansowe Wspieranie Eksportu. Z tego rządowego programu firmy najczęściej korzystają z akredytyw. Rozliczając kontrakty handlowe, zabezpieczają się przed ryzykiem nieotrzymania płatności.
Gwarancje bankowe. BGK na zlecenie polskiej spółki może, po pozytywnej ocenie jej sytuacji finansowej, wystawiać wszystkie formy gwarancji.
Kredyt dla nabywcy. BGK udziela go zagranicznemu kontrahentowi na poczet zapłaty za dostarczany przez polskiego eksportera towar (lub usługę).
Wykup wierzytelności eksportowych od polskiego eksportera. W ten sposób zyskuje on wcześniejszą zapłatę za dostarczony towar, a bank przejmuje rolę wierzyciela i w przypadku braku spłaty w wyznaczonym terminie dochodzi należności od zagranicznej firmy.