Jeżeli pojawią się wątpliwości co do bezstronności osoby kontrolującej rozliczenia podatnika, trzeba ją wyłączyć z prowadzonych działań. Według biura prasowego Krajowej Administracji Skarbowej to jedno z zabezpieczeń, które ma zapewnić, że kontrolujący jest niezależny.
O bezstronność pracowników i funkcjonariuszy KAS spytaliśmy w kontekście planowanej nowelizacji ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy. Zdarza się bowiem, że krewni inspektorów PIP zakładają firmy szkoleniowe lub doradcze, by świadczyć usługi z zakresu prawa pracy lub bhp. Zdarza się więc, że inspektor kontroluje firmę, która współpracuje z członkiem jego rodziny. Nowelizacja ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, nad którą pracuje obecnie Sejm, ma zapobiec takiemu konfliktowi interesów (pisaliśmy o niej w artykule „Koniec dyskretnego szantażu”, DGP nr 181/2018).
A co w sytuacji kontroli prowadzonych przez funkcjonariuszy fiskusa? W odpowiedzi na pytanie DGP biuro prasowe KAS wskazało przepisy, które już dziś mają temu zapobiegać. Przede wszystkim zacytowało art. 201 ustawy o KAS, z którego wynika, że funkcjonariusz nie może przy wykonywaniu obowiązków służbowych kierować się interesem jednostkowym lub grupowym. Musi działać bezstronnie, w przeciwnym razie grozi mu odpowiedzialność dyscyplinarna – wyjaśnia biuro prasowe KAS. Dodaje, że ustawa o KAS zawiera też ograniczenia dla funkcjonariuszy w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej (art. 202) oraz wykonywania dodatkowych zajęć zarobkowych (art. 205).
Przepisy o obowiązkowym wyłączeniu pracownika lub funkcjonariusza z kontroli podatkowej z powodu braku bezstronności zawiera również ordynacja podatkowej (art. 130–132a). Jeśli więc siostra pracownika KAS pracuje w firmie, którą ma on skontrolować, to – jak wyjaśnia biuro prasowe KAS – musi on zgłosić swojemu przełożonemu, że powinien zostać wyłączony z kontroli (zgodnie z art. 130 par. 3 ordynacji). Również przełożony, jeśli wie o takiej sytuacji, ma obowiązek odsunąć takiego pracownika od kontroli. Wniosek o wyłączenie może złożyć również podmiot kontrolowany – dodaje biuro prasowe KAS.
Analogiczne uregulowania zawiera kodeks postępowania administracyjnego (art. 24–27). Również obowiązkiem członka korpusu służby cywilnej jest rzetelne i bezstronne wykonywanie powierzonych zadań (art. 76 ust. 1 pkt 4 ustawy o służbie cywilnej). Za niewywiązywanie się z tego grożą konsekwencje dyscyplinarne.
