Do końca roku starostowie muszą powołać organizatorów rodzinnej pieczy zastępczej. Będą oni szukać kandydatów na rodziców zastępczych i szkolić ich.
Samorządy muszą przygotowywać się do zmian w organizacji opieki zastępczej nad dzieckiem. Taki obowiązek nakłada na nie wchodzący dziś w życie art. 241 ustawy z 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. nr 149, poz. 887). Zgodnie z nim do 31 grudnia tego roku starostowie muszą wyznaczyć tzw. organizatorów pieczy zastępczej.
Jednostki te mają zajmować się m.in. poszukiwaniem kandydatów na rodziców zastępczych oraz ich szkoleniem. Nie będą natomiast miały kompetencji do przyznawania świadczeń. Z kolei wsparciem rodziców zastępczych już w trakcie pełnienia tej roli zajmą się zatrudniani przez organizatora specjalni opiekunowie, tzw. koordynatorzy.
Przepisy określają, że starostowie mogą powierzyć funkcję organizatora odrębnym jednostkom lub stworzyć w ramach powiatowego centrum pomocy rodzinie specjalny zespół ds. pieczy zastępczej. Mogą też zlecić to zadanie np. organizacji pozarządowej
– Rozważamy obecnie, która z tych form będzie dla nas najlepsza, biorąc pod uwagę nasze zasoby kadrowe – mówi Sławomir Szeliga, wicestarosta inowrocławski.
Wskazany wcześniej przepis ustawy zobowiązuje też marszałków województw do utworzenia nowych ośrodków adopcyjnych. Obecnie ich prowadzenie jest zadaniem powiatu. Ośrodki nie zajmują się wyłącznie procedurami adopcyjnymi, ale mogą też szkolić kandydatów na rodziców zastępczych. Większość osób zatrudnionych w likwidowanych ośrodkach adopcyjnych stanie się pracownikami powiatu.
– Te osoby mają odpowiednie kwalifikacje, aby pracować np. jako organizator rodzinnej pieczy zastępczej – mówi Sławomir Szeliga.
Część pracowników ośrodków adopcyjnych nie trafi jednak do starostw. Ustawa przewiduje bowiem, że osoby zatrudnione w tych jednostkach, które w ubiegłym roku przeprowadziły co najmniej 10 procedur adopcyjnych zakończonych przysposobieniem staną się pracownikami urzędu marszałkowskiego.
Trafią tam także ci pracownicy, którzy prowadzili wojewódzki bank danych o dzieciach oczekujących na adopcję oraz osobach pozostających w gotowości do przyjęcia dziecka. Obie wymienione grupy zatrudnionych będą mogły więc pracować w nowych ośrodkach adopcyjnych tworzonych przez marszałka.
Pozostałe przepisy ustawy wejdą w życie od 1 stycznia 2012 r. Najważniejsze z nich to konieczność zatrudniania przez gminy asystentów rodziny, którzy będą pracować z rodzinami niewydolnymi wychowawczo.
Gminy będą też ponosić częściowe koszty związane z pobytem dziecka w placówkach opiekuńczo-wychowawczych i rodzinach zastępczych. Z kolei od 1 stycznia 2015 r. zacznie obowiązywać wymóg dotyczący objęcia wszystkich rodzin zastępczych opieką koordynatora.
50,4 tys. dzieci przebywa w rodzinach zastępczych