Pracownik odpowiada majątkowo w pełnej wysokości za szkodę wyrządzoną z winy umyślnej. Podobną odpowiedzialność ponosi za niedopełnienie pieczy nad mieniem mu powierzonym, które musi zwrócić lub się z niego rozliczyć.
Z ochronnej funkcji prawa pracy w zakresie pracowniczej odpowiedzialności majątkowej wynika ograniczony obowiązek odszkodowawczy za szkodę wyrządzoną pracodawcy. Ograniczenie to nie ma jednak zastosowania, gdy szkoda powstanie z winy umyślnej pracownika lub będzie następstwem naruszenia przez niego szczególnej powinności związanej z pieczą nad mieniem powierzonym mu z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się. W obu przypadkach pracodawca ma prawo żądać odszkodowania w pełnej wysokości.

Umyślne wyrządzenie szkody

W przypadku szkody wyrządzonej firmie z winy nieumyślnej kodeks pracy stawia pracownika w korzystniejszej sytuacji, limitując zakres jego obowiązku odszkodowawczego. Wówczas bowiem ustala się odszkodowanie tylko w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez pracodawcę, a maksymalną jego kwotę stanowi trzymiesięczne wynagrodzenie przysługujące pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody.
Ograniczenie to nie dotyczy jednak pracownika, który wyrządzi pracodawcy szkodę z winy umyślnej. Toteż w takim przypadku wysokość odszkodowania obejmuje nie tylko rzeczywistą stratę poniesioną przez pracodawcę, ale także utracone przez niego korzyści. Przy winie umyślnej nie znajduje także zastosowania ograniczenie kwoty odszkodowania do trzymiesięcznego wynagrodzenia pracownika.
Szkoda wyrządzona umyślnie może być także następstwem zachowania kilku pracowników. Wówczas pracodawca nie ma obowiązku ustalać stopnia przyczynienia się każdego z nich do powstania szkody oraz stopnia ich winy. Zasadę tę stosuje się bowiem w przypadku szkody wyrządzonej nieumyślnie. Natomiast jeżeli kilku pracowników wyrządzi pracodawcy szkodę z winy umyślnej, działając wspólnie i w porozumieniu, to ich odpowiedzialność będzie solidarna za całość szkody (uchwała siedmiu sędziów SN z 30 maja 1975 r., V PZP 3/75; OSNC 1975/10-11, poz. 143 – zasada prawna).
To jest tylko część artykułu, zobacz pełną treść w e-wydaniu Dziennika Gazety Prawnej: Kiedy pracownik odpowiada za szkodę w pełnej wysokości.
W pełnej wersji artykułu:
- Pracownik zapłaci odszkodowanie za celową szkodę w mieniu pracodawcy
- Za kradzież materiałów pracownicy odpowiadają solidarnie
- Uchybienia pracodawcy nie zawsze zwalniają z odpowiedzialności