Specjalny zasiłek opiekuńczy jednym ze świadczeń opiekuńczych wypłacanych na podstawie ustawy z dnia z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych. Do jego uzyskania nie wystarczy jednak samo zrezygnowanie z pracy w celu sprawowania opieki nad bliską osobą niepełnosprawną. Konieczne jest również spełnienie określonego kryterium dochodowego. W poniższym tekście dowiesz się kto jest uprawniony do otrzymania specjalnego zasiłku opiekuńczego, ile wynosi kryterium dochodowe oraz jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku.
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli:
- nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub
- rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia i edukacji.
Będą to zatem w szczególności krewni w linii prostej oraz rodzeństwo osoby niepełnosprawnej. Obowiązek ten, jak i kolejność alimentacji, określa Kodeks rodzinny i opiekuńczy.
W przypadku, gdy o specjalny zasiłek opiekuńczy ubiegają się rolnicy, małżonkowie rolników bądź domownicy, świadczenia te przysługują odpowiednio:
- rolnikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego (potwierdza się to stosownym oświadczeniem złożonym pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań);
- małżonkom rolników lub domownikom w przypadku zaprzestania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego albo wykonywania przez nich pracy w gospodarstwie rolnym.
- Świadczenia rodzinne 2019: ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY
Niesienie pomocy i wspieranie niepełnosprawnego członka rodziny nie jest jednak wystarczającą przesłanką do przyznania specjalnego zasiłku opiekuńczego. Osoby ubiegające się o niego muszą spełniać również kryterium dochodowe. Zgodnie z ustawą łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na jedną osobę nie może przekroczyć kwoty 764,00 zł.
Za dochód rodziny osoby wymagającej opieki, uważa się dochód następujących członków rodziny:
W przypadku gdy osoba wymagająca opieki jest małoletnia:
- osoby wymagającej opieki;
- rodziców osoby wymagającej opieki;
- małżonka rodzica osoby wymagającej opieki;
- osoby, z którą rodzic osoby wymagającej opieki wychowuje wspólne dziecko.
W przypadku, gdy osoba wymagająca opieki jest pełnoletnia:
- osoby wymagającej opieki,
- małżonka osoby wymagającej opieki,
- osoby, z którą osoba wymagająca opieki wychowuje wspólne dziecko.
- Dodatki do zasiłku rodzinnego 2019: Rodzaje, stawki, kryterium dochodowe
Wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego
Obecnie wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego wynosi 620,00 zł miesięcznie. Jednakże zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki jego wysokość od listopada 2019 r. ma on jeszcze wzrosnąć.
Za niepełne miesiące kalendarzowe zasiłek wypłaca się w wysokości 1/30 specjalnego zasiłku opiekuńczego za każdy dzień. Należną kwotę zasiłku zaokrągla się do 10 groszy w górę.
Komu nie przysługuje specjalny zasiłek opiekuńczy?
Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje (poza niespełnieniem kryterium dochodowego), jeżeli:
1. osoba sprawująca opiekę:
- ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego;
- ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna;
- legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
2. osoba wymagająca opieki została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu.
3. na osobę wymagającą opieki:
- inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
- jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
- inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Jak uzyskać specjalny zasiłek opiekuńczy? Jakie dokumenty trzeba dołączyć?
W celu otrzymania specjalnego zasiłku opiekuńczego należy złożyć wniosek o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego w urzędzie gminy /miasta lub w Ośrodku Pomocy Społecznej. Wnioski mogą być składane drogą elektroniczną. Wzór wniosku znajduje się na stronach internetowych urzędów czy OPS, lecz można go otrzymać także stacjonarnie w ich placówkach.
Ponadto do wniosku należy dołączyć:
- kserokopię dokumentu stwierdzającego tożsamości osoby ubiegającej się o zasiłek (dowód osobisty lub paszport wraz z oryginałem do wglądu),
- orzeczenie o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności osoby wymagającej opieki,
- dokumenty potwierdzające stopień pokrewieństwa pomiędzy osobą sprawującą opiekę a osobą wymagającą opieki (akt urodzenia, dowód osobisty, akt małżeństwa),
- zaświadczenie placówki zapewniającej całodobową opiekę, w przypadku umieszczenia w niej dziecka, o liczbie dni w tygodniu, w których korzysta w niej z całodobowej opieki, albo oświadczenie o niekorzystaniu przez więcej niż 5 dni w tygodniu z całodobowej opieki nad dzieckiem umieszczonym w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym lub oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań,
- zaświadczenie z urzędu skarbowego o wysokości dochodów uzyskanych w roku poprzedzającym okres zasiłkowy lub oświadczenie każdego pełnoletniego członka rodziny,
- zaświadczenie o wysokości składek na ubezpieczenie zdrowotne, lub oświadczenie każdego pełnoletniego członka rodziny,
- zaświadczenie właściwego organu gminy lub nakaz płatniczy o wielkości gospodarstwa rolnego, lub oświadczenie każdego pełnoletniego członka rodziny,
- inne oświadczenia i dowody niezbędne do ustalenia prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego.
Postępowanie nie podlega opłatom i kończy się wydaniem decyzji administracyjnej, na którą organ ma miesiąc od dnia złożenia wniosku. Od tak wydanej decyzji przysługuje prawo do wniesienia odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał decyzję, w terminie 14 dni od jej doręczenia.
Odwołanie nie podlega opłatom nie podlega opłatą.
