Łatwiejsze staje się wywłaszczanie nieruchomości potrzebnych na cele publiczne, czyli np. takich, przez które ma przebiegać droga. W takich sytuacjach właściciel dostanie zaliczkę w wysokości 70 proc. odszkodowania.
Nieruchomości, które należały do osoby, po której nie zostało przeprowadzone postępowanie spadkowe, a podlegają wywłaszczeniu, zostaną uznane za ziemie o nieuregulowanym stanie prawnym. Będzie więc możliwe zastosowanie w takich sytuacjach uproszczonej procedury. Prostsze staje się prowadzenie prac konserwacyjnych i napraw sieci czy urządzeń przesyłowych. Znowelizowane przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami, które weszły w życie 25 listopada, wymagają jedynie zawiadomienia potencjalnych właścicieli przez ogłoszenie w prasie. W przypadku jednak wydania decyzji o niezwłocznym zajęciu nieruchomości wywłaszczany, który złoży stosowny wniosek, otrzyma zaliczkę równą 70 proc. odszkodowania ustalonego przez organ pierwszej instancji w decyzji o wywłaszczeniu. Zapłata nastąpi w ciągu 50 dni od złożenia wniosku. Ostateczne odszkodowanie zostanie pomniejszone o wypłaconą zaliczkę. Gdyby jednak decyzja o wywłaszczeniu została uchylona lub okazała się nieważna, osoba, która wzięła awansem pieniądze lub jej spadkobierca będą musieli oddać uzyskaną kwotę zwaloryzowaną na dzień zwrotu.
Po zmianie ustawy przedsiębiorcy energetycznemu, dystrybuującemu gaz lub świadczącemu usługi wodno-kanalizacyjne, żeby mógł wejść na cudzy grunt, na którym nie została ustanowiona służebność przesyłu, a znajdują się urządzenia lub sieci przesyłowe, wystarczy decyzja starosty. I nawet jeśli właściciel nie zgodzi się na wkroczenie na jego posesję lub pole, przedsiębiorca będzie mógł złożyć wniosek o wydanie zgody wraz z dokumentami poświadczającymi prawa do urządzeń i przewodów znajdujących się na cudzych gruntach. Decyzja o zobowiązaniu do udostępnienia nieruchomości może być wydana także w celu zapewnienia dojazdu umożliwiającego remont. Gdyby natomiast w czasie prac konserwacyjnych doszło do zniszczeń, przedsiębiorca (np. energetyczny) będzie musiał niezwłocznie po zakończeniu działań przywrócić nieruchomość do stanu poprzedniego.
W przypadku siły wyższej lub nagłej potrzeby zapobieżenia powstaniu znacznej szkody starosta wyda zezwolenie na czasowe zajęcie nieruchomości w ciągu 7 dni od złożenia wniosku.
Podstawa prawna
Ustawa z 24 września 2010 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. nr 200, poz. 1323).