Jeżeli sąd innego kraju UE skaże naszego obywatela na wyższą karę pozbawienia wolności niż przewiduje prawo krajowe, polski sąd będzie musiał ją obniżyć.
Od dzisiaj sądy, które orzekają o wykonaniu kary pozbawienia wolności w oparciu o europejskie nakazy aresztowania (ENA), muszą stosować się do nowej procedury.
Zgodnie z kodeksem postępowania karnego nie można wykonywać ENA wydanego w celu wykonania kary więzienia lub innego środka polegającego na pozbawieniu wolności, jeżeli skazany jest Polakiem lub obcokrajowcem korzystającym z azylu i nie wyrazi on zgody na przekazanie. Odmawiając przekazania skazańca innemu krajowi UE, sąd musi orzec o wykonaniu kary lub środka w Polsce.

Powtórne określanie kary

W orzeczeniu tym sąd musiał dotychczas określić tylko kwalifikację prawną czynu według prawa polskiego. Teraz będzie dodatkowo związany wymiarem orzeczonej kary. Gdy kara lub środek orzeczone przez państwo, które wydało ENA, przekroczy górną granicę ustawowego zagrożenia przewidzianą w polskim kodeksie karnym, sąd musi teraz określić sankcję na poziomie górnej granicy przewidzianego w polskim prawie. Do kary musi zaliczyć okres pozbawienia wolności za granicą oraz wykonaną tam karę lub środek karny. W rezultacie sąd polski, orzekający w kwestii uznania i wykonania ENA, nie jest bezwzględnie związany wymiarem kary orzeczonej przez sąd zagraniczny. Uniemożliwia to pogorszenie sytuacji procesowej skazanego na skutek dostosowania orzeczenia do prawa polskiego.
Zmiany w kodeksie postępowania karnego czynią zadość wymogom, jakie wynikają z decyzji ramowej Rady 2008/675/WSiSW z 24 lipca 2008 r. w sprawie uwzględniania w nowym postępowaniu karnym wyroków skazujących zapadłych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (dalej jako decyzja ramowa 2008/675/WSiSW).

Wznowienie postępowania

Zgodnie z nowelizacją, postępowania sądowe zakończone prawomocnym orzeczeniem o wykonaniu kary lub środka, orzeczonych przez państwo wydania ENA, wydanym w okresie od 1 maja 2004 r. do 22 marca 2011 r., będą musiały w części przypadków ulec wznowieniu. Będzie to konieczne, jeżeli sąd orzekł o wykonaniu kary lub środka polegającego na pozbawieniu wolności w wymiarze przekraczającym górną granicę ustawowego zagrożenia. Wznowienie postępowania jest ograniczone wyłącznie do określenia podlegającej wykonaniu kary lub środka według prawa polskiego. Wznowienie nie nastąpi w sprawach, w których kara lub środek zostały wykonane.
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 2 i art. 4 ustawy z 20 stycznia 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz ustawy – Kodeks karny skarbowy (Dz.U. z 2011 r. nr 48, poz. 245).