Sąd Najwyższy ocenił w środę, że nie jest dopuszczalne w postępowaniu przed tym sądem udzielanie zabezpieczeń dot. odwołania od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa w sprawie powołania na urząd sędziego. Sąd odmówił wydania orzeczenia w tej kwestii.

Siedmioosobowy skład Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN na posiedzeniu w środę rozpatrywał zagadnienie prawne sformułowane przez skład trzech sędziów tej izby. Sąd w zagadnieniu tym wyraził wątpliwość, czy w postępowaniu przed SN dotyczącym odwołania od uchwały KRS dotyczącym powołania na urząd sędziego dopuszczalne jest zastosowanie zabezpieczenia w postaci wstrzymania wykonalności lub skuteczności danej uchwały KRS.

Sąd pod przewodnictwem sędzi Joanny Lemańskiej odmówił w środę wydania uchwały w tej sprawie. Jak wskazał sędzia sprawozdawca Leszek Bosek, zasadniczą przyczyną odmowy było ustalenie, że orzecznictwo Sądu Najwyższego w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia ws. z odwołania od uchwały KRS o nieprzedstawieniu wniosku o powołanie na urząd sędziego jest jednolite i utrwalone o czym - zdaniem sądu - świadczą postanowienia SN z 2010 r. i 2019 r. Sąd zaznaczył też, że w pytaniu prawnym nie wykazano istnienia poważnych wątpliwości, co do utrwalonej wykładni prawa.

Zdaniem siedmioosobowego składu Izby Kontroli Nadzwyczajnej, odesłanie w tej sprawie z ustawy o KRS do stosowania przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o skardze kasacyjnej nie obejmuje przepisów o postępowaniu zabezpieczającym. "Istnieje pewna granica, która ustawodawca wyznaczył. Nie może być tak, że odesłania zawarte w Kpc (...) prowadzą w nieskończoność i że można wszelkie przepisy postepowania poprzez wielostopniowe odesłania stosować" - dodał sędzia.

Sąd zwrócił też uwagę, że stosunek łączący sędziego z państwem ma charakter ustrojowy i jest regulowany przez konstytucję. W związku z tym - zdaniem sądu - żądanie przedstawienia wniosku o powołanie do pełnienia urzędu sędziego nie jest sprawą cywilną. Sąd zaznaczył przy tym, że w obowiązującym prawie nie ma podstawy prawnej do stosowania zabezpieczenia w stosunkach ustrojowych.

W grudniu 2018 r. Krajowa Rada Sądownictwa podjęła uchwałę, w której przedstawiła wniosek o powołanie 17 sędziów Sądu Okręgowego w Poznaniu. Odwołanie od tej uchwały do Sądu Najwyższego złożyła sędzia, która nie uzyskała wtedy rekomendacji KRS. Wraz z odwołaniem skarżąca sędzia zawnioskowała o nakazanie KRS powstrzymanie się od przekazania uchwały prezydentowi do czasu rozpoznania odwołania przez SN. Według poznańskiej sędzi, tylko wstrzymanie skuteczności wykonania zaskarżonej uchwały pozwala zabezpieczyć jej interes i zapobiec powstaniu nieodwracalnej sytuacji prawnej czyli powołaniu nowych sędziów sądu w Poznaniu.

Trzyosobowy skład Izby Kontroli nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego, do którego trafiło to odwołanie, sformułował zagadnienie prawne i skierował je do rozpoznania przez skład siedmiu sędziów. Sąd w zagadnieniu tym wyraził wątpliwość, czy w postępowaniu przed SN dotyczącym odwołania od uchwały KRS dopuszczalne jest zastosowanie zabezpieczenia w postaci wstrzymania wykonalności lub skuteczności danej uchwały KRS.

W uzasadnieniu zagadnienia prawnego podkreślono, że w dotychczasowym orzecznictwie Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego występują dwa przeciwstawne stanowiska dotyczące rozstrzygania tej kwestii. Zgodnie z pierwszym poglądem, udzielenie zabezpieczenia w sprawach z odwołania od uchwał KRS jest zasadne - rozpatrując odwołania od uchwał KRS ws. kandydatów na sędziów SN, Naczelny Sąd Administracyjny wydał decyzję o zastosowaniu takich zabezpieczeń. Z kolei druga opinia stanowi, że zabezpieczenie w postępowaniach dot. odwołań od uchwał KRS jest niedopuszczalne.