Zapis w uchwale rady miasta, że apteki muszą pełnić dyżury do godziny 23.00, jest niewystarczający, by spełnić zapisy ustawowe o porze nocnej funkcjonowania takich placówek. Takie stanowisko przedstawił w najnowszym rozstrzygnięciu nadzorczym wojewoda dolnośląski.
Zgodnie z art. 94 ustawy – Prawo farmaceutyczne (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 45, poz. 271 z późn. zm.) rozkład godzin pracy aptek ogólnodostępnych na danym terenie określa, w drodze uchwały, rada powiatu, po zasięgnięciu opinii wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) gmin i samorządu aptekarskiego. Harmonogram taki powinien być dostosowany do potrzeb ludności i zapewniać dostępność świadczeń również w porze nocnej, w niedzielę, święta i inne dni wolne od pracy.
Orzecznictwo administracyjne powstałe na gruncie tych przepisów podkreśla, że zapis ten ma spełnić dwa cele. Z jednej strony rozkład godzin pracy powinien być dostosowany do bieżących, codziennych potrzeb ludności, co wiąże się z zapotrzebowaniem społeczności lokalnej na powszechne wykonywane przez apteki usługi. Z drugiej zaś, przy planowaniu i ustalaniu takiego rozkładu, nie można pomijać sytuacji nadzwyczajnych, których częstotliwości występowania nie sposób przewidzieć. „Chodzi tu mianowicie o zapewnienie - w miarę możliwości najlepszej - dostępności świadczeń aptecznych w porze nocnej, w niedziele, święta i inne dni wolne od pracy, a więc wówczas gdy nie funkcjonują ogólno dostępne apteki, a zaistnieje konieczność niezwłocznego podania leku choremu” (tak wyrok WSA we Wrocławiu, sygn. akt III SA/Wr 185/06).
Tymczasem w trakcie postępowania nadzorczego dotyczącego uchwały rady powiatu w Jaworze organ nadzoru stwierdził, że rada, określając rozkład godzin pracy aptek, nie zapewniła dostępności świadczeń we wszystkich możliwych sytuacjach. „Nie może być bowiem uznane za realizację normy kompetencyjnej w zakresie określenia godzin pracy aptek w godzinach nocnych wskazanie, że poszczególne apteki pełnią dyżur do godziny 23.00 (...).
W ocenie organu nadzoru określenie godzin pracy aptek w godzinach nocnych powinno bowiem prowadzić do zapewnienia możliwości korzystania z usług świadczonych przez wskazane placówki nie tylko do późnych godzin wieczornych, ale przez całą noc” – argumentował Aleksander Marek Skorupa, wojewoda dolnośląski, uchylając uchwałę.

ORZECZNICTWO

Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody dolnośląskiego, nr NK-N.4131.174.1.2013.SS1.