Rekompensata, która ma wyrównać straty z tytułu świadczenia usługi publicznej po cenie ustalonej przez samorząd, nie jest uwzględniana w podstawie opodatkowania – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Uzasadniając wyrok, sędzia Jan Rudowski podkreślił, że NSA prezentuje w tej kwestii utrwaloną już linię orzeczniczą. Podobnie orzekł m.in. 15 października 2020 r. (sygn. I FSK 813/20) i 22 czerwca 2021 r. (sygn. I FSK 813/20).
W najnowszej sprawie chodziło o spółkę zajmującą się świadczeniem usług publicznego transportu zbiorowego na rzecz związku powiatowo-gminnego. Ceny biletów ustalał każdorazowo związek w formie uchwały. Niezależnie od przychodów z ich sprzedaży, a także z prowadzonej działalności reklamowej, spółka otrzymywała dotację do biletów ulgowych, wypłacaną przez urząd marszałkowski.
Całość zysków nie pokrywała jednak kosztów świadczonych usług, dlatego związek powiatowo-gminny wypłacał spółce jeszcze rekompensatę na pokrycie wydatków. Kwota rekompensaty była określana według ustalonej stawki kosztu wozokilometra i planowanego kilometrażu.
We wniosku o interpretację spółka podkreśliła, że dofinansowanie w żaden sposób nie wpływa na cenę biletu, a służy wyłącznie pokryciu ujemnego wyniku finansowego spółki.
Dlatego uważała, że rekompensata nie może być traktowana jako obrót opodatkowany zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem podstawę opodatkowania zwiększają dotacje, subwencje i inne dopłaty, jeśli mają one bezpośredni wpływ na cenę świadczonej usługi.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej był innego zdania niż spółka. Przywołał wyroki Trybunału Sprawiedliwości UE z 22 listopada 2001 r. (sygn. akt C-184/00) i z 13 czerwca 2002 r. (sygn. akt C-353/00) i stwierdził, że w świetle zarówno tych orzeczeń, jak i przedstawionego przez spółkę stanu faktycznego uzyskiwana przez nią rekompensata ma bezpośredni wpływ na cenę usługi. Niezależnie od sposobu wyliczenia wysokości rekompensaty, już sama jej wypłata pozwala spółce świadczyć usługi transportu publicznego za cenę ustaloną przez samorządowców – stwierdził dyrektor KIS.
Z takim stanowiskiem nie zgodziły się sądy obu instancji. WSA w Opolu (sygn. I SA/Op 473/17) stwierdził, że dyrektor KIS wyciągnął błędne wnioski z przywołanych wyroków TSUE. Trybunał podkreślił w nich bowiem, że relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją musi być jednoznacznie widoczna i istotna, a kwota dotacji musi stanowić element ustalania ceny za usługę. W tym wypadku nie ma o tym mowy, a związek między rekompensatą a ceną za bilety nie jest bezpośredni – orzekł WSA.
Zwrócił uwagę na to, że możliwa jest sytuacja, w której, mimo sprzedaży zaledwie niewielkiej ilości biletów, spółka uzyska wysokie przychody z reklam i tym samym nie będzie potrzeby wypłaty dofinansowania. Otrzymywana przez nią rekompensata nie kompensuje więc ceny biletów, a zatem nie wchodzi do podstawy opodatkowania VAT.
Podobnie orzekł NSA. Nie miał wątpliwości, że rekompensata nie wpływa na cenę usługi, tylko jest dotacją podmiotową do całej działalności spółki. ©℗

orzecznictwo

Wyrok NSA z 12 października 2021 r., sygn. akt I FSK 1247/18 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia