Podatnik, który podarował grunty rolne, a następnie otrzymał odszkodowanie z tytułu ustanowienia na tym terenie służebności przesyłu, musi zapłacić podatek – orzekł NSA.
Sprawa dotyczyła małżonków, którzy mieli gospodarstwo rolne. Przez ich tereny przechodziły linie wysokiego napięcia. W maju 2011 r. zawarli z zakładem energetycznym umowę służebności przesyłu, na mocy której otrzymali 240 tys. zł jednorazowego odszkodowania.
Małżonkowie uważali, że jest ono zwolnione z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o PIT. Przepis ten mówi o odszkodowaniach wypłacanych posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego z tytułu m.in. ustanowienia służebności gruntowej.
Wtedy jeszcze nie obowiązywał art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy o PIT, z którego obecnie wynika wprost, że zwolnienie dotyczy także wynagrodzenia otrzymanego za ustanowienie służebności przesyłu. Małżonkowie uznali jednak, że służebność przesyłu jest odmianą służebności gruntowej i w związku z tym nie powinni płacić podatku.
Organy podatkowe stwierdziły jednak, że wypłacone pieniądze nie były odszkodowaniem, tylko wynagrodzeniem za ustanowienie innego ograniczonego prawa rzeczowego. A taki przychód nie jest zwolniony z PIT. Wskazały, że jest to przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy.
Przy okazji zwróciły uwagę na inną kwestię. Dziewięć dni po zawarciu umowy z zakładem energetycznym działkę, przez którą przechodzą linie energetyczne, małżonkowie przekazali swoim dzieciom w darowiźnie. Było to 19 maja. Odszkodowanie wpłynęło na konta podatników 10 i 29 czerwca. To, w ocenie organu, uniemożliwia zwolnienie z opodatkowania. Przysługuje ono bowiem posiadaczom gruntów rolnych, a małżonkowie nie byli już nimi w dniu otrzymania przysporzenia.
Podobnie orzekły sądy obu instancji. Sędzia NSA Bogusław Dauter podkreślił, że organy podatkowe skupiły się na kwestii, czy służebność przesyłu jest tożsama ze służebnością gruntową. Tymczasem, jak podkreślił sędzia Dauter, kluczowe było to, że na dzień powstania przychodu małżonkowie – wskutek umowy darowizny – nie byli już posiadaczami gruntów rolnych.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 21 września, sygn. akt II FSK 2526/14. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia