Oboje z żoną jesteśmy osobami o znacznym stopniu niepełnosprawności. Czy mogę pobierać świadczenie pielęgnacyjne na żonę, która wymaga większej opieki niż ja ze względu na chorobę, na którą zapadła po wypadku? Dodam, że nasze orzeczenia o niepełnosprawności są bezterminowe – pisze pan Michał
Niestety, szans na świadczenie pielęgnacyjne pan Michał nie ma. Do końca 2012 r. przysługiwało ono również opiekunom osób dorosłych wymagających opieki, ale obecnie prawo do niego mają wyłącznie rodzice lub opiekunowie dzieci z niepełnosprawnością powstałą do 18. roku życia lub do 25. roku życia – w przypadku osób uczących się. Świadczenie pielęgnacyjne jest rekompensatą za niepodejmowanie bądź rezygnację z pracy w celu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną.
Pan Michał może natomiast starać się o specjalny zasiłek opiekuńczy. Przysługuje on tym osobom, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, a od 1 stycznia tego roku także małżonkom. By go otrzymywać, muszą zrezygnować z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki nad osobą posiadającą orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczeniem o niepełnosprawności (łącznie ze wskazaniami konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego, codziennego współudziału opiekuna dziecka w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji).
Od 2015 r. specjalny zasiłek opiekuńczy należy się także tym opiekunom, którzy nie podejmują pracy ze względu na opiekę nad osobą z niepełnosprawnością, a zatem nie tylko tym, którzy zrezygnowali z pracy. Obowiązuje ich jednak kryterium dochodowe – łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie może przekraczać kwoty 664 zł. W przypadku nieznacznego przekroczenia dochodu zasiłek przysługuje, jeżeli przysługiwał on w poprzednim okresie zasiłkowym.
Kolejny warunek, który należy spełnić, dotyczy pobieranych świadczeń. Osoba sprawująca opiekę nie może mieć prawa do emerytury, renty, renty rodzinnej (z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego), renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego. Nie może też pobierać specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna. I co ważne w przypadku pana Michała – specjalny zasiłek opiekuńczy nie należy się wtedy, gdy opiekun legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Podstawa prawna
Art. 2–3 ustawy z 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz.U. z 2014 r. poz. 567).