Połączone sejmowe komisje: infrastruktury oraz ds. energii, klimatu i aktywów państwowych poparły wraz z poprawkami rządowy projekt noweli ustawy dot. wspierania termomodernizacji i remontów. Projekt zakłada m.in. utworzenie Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków.

Połączone sejmowe komisje: do spraw energii, klimatu i aktywów państwowych oraz infrastruktury rozpatrywały w środę rządowy projekt noweli ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz niektórych innych ustaw. Posłowie niemalże jednogłośnie poparli projekt wraz z poprawkami, głównie o charakterze legislacyjnym i doprecyzowującym. Spośród 46 posłów, za przyjęciem projektu głosowało 45 parlamentarzystów, nikt nie głosował przeciw, a jeden poseł się wstrzymał.

Niektóre przyjęte przez posłów poprawki porządkują projekt ze względu na wcześniej już przyjęte rozwiązania m.in. wynikające z ustaw COVID-owych.

Rządowy projekt dotyczy udoskonalenia funkcjonującego od lutego 2019 r. pilotażowego programu "Stop Smog", utworzenia Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, usprawnienia działania funkcjonującego rządowego programu priorytetowego "Czyste Powietrze" zarządzanego przez NFOŚiGW.

Projektodawcy tłumaczą, że projekt stwarza warunki do podjęcia realnych działań w celu eliminacji zjawiska smogu, w tym przede wszystkim tzw. niskiej emisji pochodzącej z sektora komunalno-bytowego.

"Po pierwsze proponuje działania na rzecz udoskonalenia funkcjonującego od lutego 2019 r. pilotażowego instrumentu na rzecz termomodernizacji (w tym wymiany nieekologicznych źródeł ciepła) budynków jednorodzinnych osób ubogich energetycznie, zwanego dalej +Programem Stop Smog+." - czytamy w uzasadnieniu projektu.

Po drugie, "kluczowe jest podjęcie działań na rzecz zdiagnozowania źródeł niskiej emisji". "W tym kontekście niezbędne jest rozpoczęcie gromadzenia jednolitych i uspójnionych danych w skali całego kraju dotyczących budynków i pochodzących z nich źródeł emisji, które stanowią kluczowy element do planowania działań naprawczych. (...). W celu zdiagnozowania i zidentyfikowania źródeł emisji z budynków przewiduje się utworzenie i uruchomienie Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB) - napisano.

Po trzecie - projekt ustawy wprowadza zmiany niezbędne do usprawnienia działania funkcjonującego rządowego programu priorytetowego "Czyste Powietrze" zarządzanego przez Narodowy Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW).

Projekt przewiduje, że w ramach programu "Stop smog" zmniejszona zostanie minimalna liczba budynków jednorodzinnych, która umożliwi samorządom wnioskowanie o środki z programu (z 2 do 1 proc. lub 20 budynków). Przepisy zakładają ponadto jednorazowe zniesienie tego limitu, o ile wcześniej gmina zawarła co najmniej jedno porozumienie.

W ramach usprawnienia programu zaproponowano również zmniejszenie z 50 na 30 proc. wymaganej redukcji zapotrzebowania na ciepło grzewcze liczonego łącznie dla wszystkich przedsięwzięć niskoemisyjnych realizowanych przez gminę w ramach jednego porozumienia.

Skuteczności programu "Stop smog" ma też pomóc skrócenie z 10 do 5 lat okresu utrzymania efektów przedsięwzięć niskoemisyjnych. Nowela przewiduje ponadto, że takie inwestycje zostaną rozszerzone o m.in. przyłączenie budynku do sieci elektroenergetycznej, modernizację istniejącego przyłącza ciepłowniczego, gazowego lub elektroenergetycznego.

Nowe przepisy pozwolą również na realizację przedsięwzięć niskoemisyjnych w budynkach będących w zasobach mieszkaniowych gminy, a także umożliwią związkom międzygminnym i powiatom wnioskowanie do programu w imieniu kilku gmin.

W ramach usprawnienia sztandarowego programu antysmogowego jakim jest "Czyste powietrze", nowelizacja przewiduje utworzenie Ekologicznego Funduszu Poręczeń i Gwarancji. Będą z niego udzielane gwarancje lub poręczenia spłaty kredytów i pożyczek udzielonych na projekty ekologiczne np. termomodernizację i wymianę źródeł ciepła w domach jednorodzinnych. Fundusz ma działać przy BGK i zasilany będzie środkami przez NFOŚiGW.

Nowe przepisy pozwalają również udostępniać środki NFOŚiGW do wojewódzkich funduszy ochrony środowiska, co ma pozwolić na usprawnienie współpracy z gminami.

Nowe przepisy zakładają również stworzenie Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB). Ma być to narzędzie informatyczne, które posłuży do identyfikowania źródeł niskiej emisji z budynków. W systemie tym zostaną zebrane informacje na temat źródeł emisji w sektorze komunalno-bytowym, które zostaną pozyskane w ogólnopolskiej powszechnej inwentaryzacji.

W CEEB mają znaleźć się również dane nt. stanu energetycznego budynków, formach udzielonej pomocy publicznej (np. dotacje) przyznanej na termomodernizację lub wymianę kotłów w budynkach.

Zgodnie z projektem, CEEB dla samorządów będzie ogólnodostępnym narzędziem inwentaryzacji budynków. (PAP)

autor: Aneta Oksiuta, Michał Boroń